Câu chuyện Nhommua.com: Nhà đầu tư muốn "hất cẳng" nhà sáng lập?

Em có câu hỏi rất hay !

Gọi vốn chỉ là điểm bắt đầu, không phải là đích đến của một chặng đường dài.

Việc tìm kiếm NĐT đã vô cùng khó nhưng để tranh bị thao túng, thâu tóm như Facebook, Alibaba đã làm được  thì rất hiếm, thông thường họ sẽ thuê những công ty tư vấn luật  quốc tế có kinh nghiệm tư vấn các thỏa thuận sao cho dù bất kỳ trong hoàn cảnh nào thì người sáng lập hay phát minh ra nó luôn có quyền quyết định cuối cùng...!

Những chiến lược hoàn hảo của ông chủ Facebook

Mới đây, Facebook đã thành công trong việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng trị giá tớis 13 tỉ USD. Đồng thời, sự kiện này cũng làm cho giá trị tập đoàn tăng lên tới 100 tỉ USD. Khác với các nhà sáng lập khác, Zuckerberg lại quyết định giữ nguyên cổ phần của mình tại công ty. Theo đó, vị giám đốc điều hành tài năng này sẽ tiếp tục duy trì 57% cổ phần có quyền biểu quyết để nắm quyền kiểm soát Facebook với tư cách là một công ty đại chúng trong tương lai.

Giữ 2 ghế trong ban quản trị

Khi Sean Parker trở thành chủ tịch Facebook năm 2004, ông đã giúp chàng trai Zuckerberg vẫn duy trì lượng cổ phần đáng kể trong công ty. Khi Facebook huy động vốn lần đầu tiên năm 2005 – 13 triệu USD – Parker đã đẩy cao định giá công ty lúc đó lên khoảng 100 triệu USD. Và có lẽ quan trọng hơn, Parker đã sắp đặt cơ cấu ban quản trị để Zuckerberg có thể giữ đến 2 ghế, khiến ban quản trị không thể gây khó dễ cho CEO trẻ tuổi này. Và khi Parker bị buộc rời khỏi công ty cuối năm đó, ông đã nhường ghế của chính mình cho Zuckerberg.

Am hiểu cấu trúc cổ phiếu

Tháng 11/2009, ban giám đốc của Facebook đã bỏ phiếu tán thành cơ chế 2 hạng cổ phiếu, nhằm đưa cổ phiếu của những cổ đông hiện tại từ hạng A lên hạng B, tăng gấp 10 lần quyền bỏ phiếu. Cơ chế 2 hạng cổ phiếu khiến Zuckerberg không còn nắm quyền tối cao trong mọi quyết định, nhưng số phiếu của anh vẫn có trọng lượng tới mức anh vẫn là một thành viên quản trị quyền lực đến khó tin trong công ty, kể cả khi không tính đến vị trí nhà sáng lập và CEO của anh.

Dàn xếp các vụ kiện

Cameron và Tyler Winklevoss, 2 người bạn của Zuckerberg tại đại học Havard cho rằng chính họ mới là người đưa ra ý tưởng ban đầu cho Facebook, và Zuckerberg – người được họ thuê về trong vai trò nhà phát triển – đã đánh cắp ý tưởng đó. Trong một phiên tòa sơ thẩm công khai, Zuckerberg đã bồi thường cho cặp song sinh 65 triệu USD năm 2008. Nhưng câu chuyện chưa dừng ở đó. Cặp đôi “Winklevii” lại tiếp tục khiếu nại rằng Zuckerberg đã che giấu mức định giá của Facebook nhằm giảm khoản bồi thường, song phiên phúc thẩm lại phê chuẩn mức hòa giải trước đó. Tháng 6/2011, cặp song sinh tuyên bố họ sẽ ngừng kháng cáo, quyết định không đưa vụ kiện lên Tòa án Tối cao nữa. Facebook nói về việc này như sau: “Chúng tôi đã cân nhắc kỹ lưỡng vụ kiện này trong một thời gian dài, và rất mừng là phía bên kia đã đồng ý thỏa thuận”.

Bỏ rơi những người đồng sáng lập

Đây không phải hành động đẹp đẽ cho lắm, nhưng một phần tài sản khổng lồ của Zuckerberg có được là nhờ những nhà đồng sáng lập với anh đã bị đẩy ra ngoài cuộc chơi từ rất sớm, mà không mang theo được lợi lộc gì từ công ty. Có thể lấy ví dụ như Eduardo Saverin, bạn đại học của Zuckerberg, cũng là nhà đồng sáng lập. Khi Facebook phát triển, Zuckerberg và các nhà đầu tư vào Facebook được cho là đã ép Saverin rời công ty bằng cách loại bỏ vai trò của anh ta. Tháng 4/2005, Saverin kiện Facebook cũng như cá nhân Zuckerberg. Saverin thắng kiện, nhưng anh không đòi được 50% công ty. Anh ta chỉ được 5%.

Từ chối bán Facebook

Quyết định từ chối của Zuckerberg trước một vài đề nghị mua lại Facebook – công ty được định giá 100 tỷ USD – với giá vài tỷ dường như là quá sáng suốt. Nhưng thử quay ngược thời gian: đầu năm 2004 Google tỏ rõ hứng thú với Facebook; tháng 3/2005 Viacom đề nghị trả 75 triệu USD để mua lại công ty; năm 2006 Yahoo đặt giá 1 tỷ USD và AOL cũng vậy; Viacom sau đó còn tăng mức giá của mình lên tới 1,5 tỷ USD; năm 2007 Microsoft cũng nhảy vào với mong muốn được đầu tư 15 tỷ USD. Và Zuckerberg thậm chí chẳng thèm chớp mắt trước bất cứ lời đề nghị nào. Khi được hỏi tại buổi phỏng vấn Fast Company năm 2007 về lý do vì sao anh không bán công ty, Zuckerberg đã trả lời rằng: “Tôi ở đây để xây dựng một thứ gì đó dài hạn… Mọi lời đề nghị khác sẽ làm lỡ kế hoạch.”

Thu hút nhân tài

Sở trường của Facebook là nẫng tay trên nhân tài từ các đối thủ của mình, mà đáng chú ý nhất là Google và Apple. Thậm chí trên blog công ty, có người còn cho rằng 1/5 nhân viên của Facebook trước kia là nhân viên Google (trong 2174 nhân viên hiện tại của Facebook thì có 378 người ghi trong hồ sơ là đã từng làm ở Google). Sheryl Sandberg, giám đốc hoạt động hiện tại của Facebook cũng từng là phó chủ tịch mảng hoạt động và bán hàng trực tuyến của Google; và Bret taylor, giám đốc công nghệ của Facebook đã từng phụ trách Google Maps và Google Local.

Tập trung vào sản phẩm nhiều hơn là kinh doanh

Sự kiên định của Zuckerberg trong việc phải tạo ra một sản phẩm vĩ đại trước khi xây dựng một doanh nghiệp vĩ đại là một lời khuyên sáng suốt cho các doanh nhân. Mới đây, Zuckerberg có trả lời phóng viên Charlie Rose rằng: “Facebook có một sứ mệnh, sứ mệnh đó không chỉ là xây dựng một công ty có vốn hóa thị trường hay có giá trị nào đó. Sứ mệnh của chúng tôi là làm được điều gì đó cho thế giới.” Câu trả lời của Zuckerberg cũng cho thấy sự nghiệp của anh chịu ảnh hưởng phần nào từ cựu CEO Apple, Steve Jobs.

Can đảm gia nhập thị trường tài chính phố Wall

Nhà sáng lập đồng thời là giám đốc điều hành facebook này dường như không chút e ngại trước thị trường tài chính phố Wall vốn tiềm ẩn nhiều nguy cơ và thách thức. Trong ngày tung ra thị trường đợt phát hành cổ phiểu lần đầu (IPO) của Facebook, Mark Zuckerberg đã khiến nhiều người phải ngạc nhiên khi anh không mặc complê, thắt ca la vát mà mặc áo phông đen, đi giày thể thao như thường ngày. Sang đến buổi phát hành thứ hai ở Boston thì ngài tỉ phú trẻ tuổi còn chẳng thèm xuất hiện. Nhiều người coi đây là hành vi đi ngược lại truyền thống Mỹ, thậm chí một nhà phân tích còn cho đây là “dấu hiệu của sự trẻ con”. Nhưng đến ngày 18/5 với màn ra mắt lịch sử phát hành IPO trị giá hàng tỉ USD tại Phố Wall (Mỹ)thì có lẽ ông chủ Facebook mới thật sự khiến người khác ngưỡng mộ thật sự.

Dũng xin đóng góp thêm 1 góc nhìn : http://thebusiness.vn/Home/Article/2064/NhomMua---Vi-dau-nen-noi?

Đây là một điều hết sức bình thường khi người sáng lập không đủ tự tin cho cuộc chơi của mình tạo ra. Đặc biệt với hoàn cảnh Việt Nam, nhiều người xem việc được một vài quỹ đầu tư đầu tư vào thì đó là một thành công!

Các bạn xem bài: Lộ diện âm mưu “đảo chính” tại Nhóm Mua: http://www.dunghangviet.vn/hv/doanh-nghiep/2012/11/lo-dien-am-muu-dao-ch...

 Đây là bài học lớn cho những doanh nghiệp start up hiện nay trong việc kêu gọi vốn đầu tư. Nhưng không biết câu chuyện hai bác Tom Trần và Kyle Phạm là thế nào ấy nhỉ?