96.500 DOANH NGHIỆP RÚT LUI – MỘT GÓC NHÌN KHÁC

Mấy hôm nay, sau khi Tổng cục Thống kê (GSO) công bố số liệu 96.500 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường trong 4 tháng đầu năm 2025, nhiều bài viết đã lập tức vẽ lên một bức tranh khá ảm đạm của kinh tế Việt Nam.

Là người theo dõi con số này liên tục hàng năm, Thanh có vài góc nhìn khác như thế này.

1. Rút lui - một phần của chu kỳ tự nhiên 

Nhìn kỹ hơn, đây không hẳn là một điều bất thường.

Cùng kỳ năm ngoái, con số doanh nghiệp rút lui là 86.423, tức số lượng năm nay có tăng nhưng không quá đột biến mà là xu hướng đã có từ trước.

Đặc biệt, cũng trong 4 tháng đầu năm nay, có tới 89.900 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, trong đó 51.600 doanh nghiệp thành lập mới và 38.300 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động.

Các con số này phản ánh một đặc trưng của thị trường Việt Nam, nhất là trong khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ là ‘Đóng nhanh - Mở nhanh', nên trong góc nhìn tích cực thì thay vì nhấn mạnh đây là dấu hiệu suy thoái thì cũng có thể thấy đây là biểu hiện của một thị trường năng động.

2. Tuy vậy, tốc độ thanh lọc đang diễn ra mạnh mẽ hơn

Dù “đóng – mở” là một phần vận động tự nhiên của thị trường, nhưng điểm khác năm nay là tốc độ : So với cùng kỳ năm trước, số doanh nghiệp rút lui tăng 12.2% và so với 2023 thì tăng tới 25%. 

Đáng chú ý, không chỉ các doanh nghiệp non trẻ, mà nhiều thương hiệu lâu năm – những quán café từng là biểu tượng, nhiều nhãn hàng thời trang quen thuộc hay trung tâm văn hóa, giải trí từng gắn bó với đời sống đô thị, cũng lặng lẽ rút lui.

Nhưng cũng có một nghịch lý thú vị là ngành Bán Lẻ là lĩnh vực ghi nhận số lượng doanh nghiệp thành lập mới nhiều nhất, đồng thời cũng là ngành có tỷ lệ rút lui cao nhất.

Điều này cho thấy sự sôi động nhưng cũng khắc nghiệt của thị trường tiêu dùng. Sự thanh lọc đang diễn ra vừa nhanh vừa sâu hơn, không chỉ loại bỏ những doanh nghiệp yếu kém mà cả những doanh nghiệp đã từng mạnh nhưng không kịp thích nghi với sự thay đổi.

3. Vài tư vấn cho các Founder đang băn khoăn "đóng cửa hay đi tiếp" 

Nếu bạn đang ở ngã ba của sự bất định, hãy can đảm tự hỏi:

• Sản phẩm của mình có còn đúng với nhu cầu thị trường hiện tại?

Hay mình đang bán một thứ mà người ta ... đã thôi cần? 

• Đội ngũ của mình có thực sự đủ cả năng lực để chuyển mình không?

Thay đổi không đủ nhanh thì trước sau gì cũng bị thay đổi thôi. 

• Mình có còn đủ nguồn lực tài chính, nhân sự lẫn năng lượng cá nhân để tái câu trúc?

Đừng quên tính "nguồn lực tinh thần", vì khủng hoảng kéo dài, bornout là rất thật. 

Nếu câu trả lời là "không" cho phần lớn các câu hỏi trên, thì có lẽ đã đến lúc tạm dừng để tư duy lại thay vì cố gắng duy trì một mô hình không còn hiệu quả.

Bạn cũng nên biết thêm một thực tế tích cực là mức 38.300 doanh nghiệp quay lại thị trường trong 4 tháng đầu năm cũng là mức cao kỷ lục từ trước đến nay. Điều đó cũng có nghĩa  là hàng chục ngàn chủ DN đã “dừng đúng lúc để ủ mưu” hiện đang quay lại mạnh mẽ nhưng nhẹ gánh và linh hoạt hơn.

Hãy coi đây là một bước lùi có tính toán, để giúp mình tránh một cú ngã không thể gượng dậy. 

4. Với những ai đang bước vào thị trường - lần đầu, hoặc lần nữa

Dù bạn là người lần đầu khởi nghiệp, hay một founder vừa quay lại sau quãng dừng đầy suy ngẫm, thì điều quan trọng là bắt đầu đúng.

Đúng thị trường.

Đúng nhu cầu thật.

Và nhất là đúng tâm thế phát triển bền vững.

Trong một thị trường đang thanh lọc gắt gao, chỉ những ai học liên tục, biết lắng nghe thật sự, và linh hoạt ‘xoay trục’ khi cần mới có cơ hội đi đường dài.

Phát triển hôm nay không còn là chạy theo tăng trưởng bằng mọi giá, mà là xây dựng doanh nghiệp có sức đề kháng cao và đủ lỳ để sống sót qua nhiều chu kỳ.

Trong mọi tình huống, KHÁCH HÀNG luôn là người đảm bảo sự tồn vong của doan nghiệp: Khách hàng ngoài kia có thực sự cần giải pháp của mình? Và "khách hàng nội bộ", là đội ngũ nhân viên, có đang được truyền cảm hứng, phát triển và đồng hành cùng mình hay không?

96.500 doanh nghiệp rút lui. 

Người bi quan sẽ thấy một thị trường đang lụi tàn.

Người tỉnh táo sẽ thấy một cuộc chơi đang được viết lại.

Và người dẫn dắt đủ bản lĩnh – sẽ thấy đây là thời điểm cần thiết để đánh giá lại những gì cốt lõi.

Nếu doanh nghiệp bạn đang cần một người đồng hành để soi lại đội ngũ, xây lại nội lưc và tái thiết văn hóa làm việc cho một giai đoạn phát triển bền vững, Anphabe sẵn sàng cùng bạn bắt dầu, với những góc nhìn chiến lược và hướng đi hiệu quả hơn.