LÃI VẪN LAYOFF – GIỎI VẪN MẤT VIỆC: Nghịch lý & Bài học sinh tồn cho người đi làm thời AI
Hai hôm nay, cả thế giới bất ngờ khi Microsoft – một trong những doanh nghiệp lãi "khủng" nhất quý rồi, vẫn tuyên bố cắt giảm 𝟑% nhân sự toàn cầu (tương đương khoảng 𝟔𝟎𝟎𝟎 người). Là đối tác độc quyền của Linkedin , một công ty thuộc Microsoft tại Việt Nam, tôi không khỏi bất ngờ khi thấy ngay cả những nhân viên kỳ cựu, những "ngôi sao nội bộ", thậm chí ngay cả Giám đốc AI là Gabriela de Queiroz cũng không nằm ngoài danh sách!
Thực tế này một lần nữa khẳng định một xu thế đáng lo nhưng không thể đảo ngược là "Hiệu quả và sự thích nghi" đang dần thay thế cho "thâm niên và lòng trung thành".
NGHỊCH LÝ MỚI: KHÔNG AI LÀ “AN TOÀN” TUYỆT ĐỐI
Không chỉ Microsoft, hàng loạt tập đoàn khác từ Google, Amazon, Meta đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ quốc tế cũng như Việt Nam đều bước vào giai đoạn "Right-sizing" (tinh gọn đúng mục tiêu).
Doanh nghiệp hiên nay không sa thải vì thua lỗ, mà vì cần cơ cấu lại để bắt kịp tốc độ của AI, tự động hóa và thích ứng với mô hình kinh doanh mới.
Đặc biệt, một xu hướng nổi bật hiện nay là cắt giảm mạnh đội ngũ quản lý cấp trung – vốn vừa tốn kém chi phí, vừa tạo thêm tầng nấc trong tổ chức. Với sự hỗ trợ của các hệ thống quản lý số và công nghệ AI, thì một nhân viên giỏi, đa năng, tự quản lý hiệu quả trên hệ thống, đôi khi mang lại nhiều giá trị hơn cả một cấp quản lý trung gian.
Đây là lời cảnh tỉnh cho người lao động Việt Nam:
- Làm tốt chưa chắc là đủ, Trung thành chưa chắc giúp bạn an toàn.
- Kể cả đang là "ngôi sao" hôm nay, nhưng nếu kỹ năng không còn phù hợp với tương lai, bạn vẫn có thể bị thay thế.
- Quản lý cấp trung mà chỉ “truyền đạt – kiểm soát – báo cáo”, thiếu đi năng lực dẫn dắt, gia tăng kết quả đội nhóm, hoặc tạo ra giá trị chiến lược thì cũng khó ‘giữ ghế’.
BÀI HỌC SINH TỒN CHO NGƯỜI ĐI LÀM HIỆN NAY
Ở vai trò tư vấn trưởng hàng trăm dự án môi trường làm việc và định hướng cho người lao động suốt 15 năm qua tại Anphabe, tôi đúc kết ra 5 điều sống còn cho người lao động hiện nay như sau:
1. Nhận thức đúng vai trò công việc: Hợp đồng lao động là thỏa thuận thương mại, không phải “cam kết an toàn lâu dài”.
2. Phát triển kỹ năng khó thay thế: Tư duy hệ thống, kỹ năng lãnh đạo đội nhóm, và khả năng ra quyết định trong môi trường bất định.
3. Học để thích nghi, không chỉ học để làm giỏi việc cũ: Cập nhật kiến thức số, hiểu công nghệ AI, nâng cao khả năng phân tích dữ liệu.
4. Xây dựng thương hiệu cá nhân nội bộ: Được tin cậy và trọng dụng nhờ năng lực thực tế và khả năng kết nối, chứ không chỉ nhờ thâm niên.
5. Mở rộng mạng lưới bên ngoài: Tham gia cộng đồng chuyên môn, cởi mở với cơ hội và các mối quan hệ mới (thời nay bạn không biết mình có thể bị mất việc lúc nào đâu, thực sự!!!)
TỪ TƯ DUY "ỔN ĐỊNH" SANG TƯ DUY "LINH HOẠT"
Tôi đã từng có bài viết rất viral “Muốn ổn định, phải dịch chuyển”
Trong kỷ nguyên số, người đi làm Việt Nam cần dịch chuyển từ tư duy tìm kiếm ổn định sang tư duy xây dựng năng lực thích nghi bền vững.
Chỉ khi bạn là người "không thể thiếu vì luôn phù hợp", bạn mới thực sự nắm quyền chủ động với sự nghiệp của chính mình.
Đây cũng là một cấu phần quan trọng mà Anphabe đang hỗ trợ nhiều doanh nghiệp trong các chương trình đánh giá, xây dựng môi trường làm việc và phát triển năng lực tổ chức. Nếu doanh nghiệp của bạn muốn chủ động chuẩn bị cho sự chuyển dịch lớn này, hãy kết nối cùng Anphabe để cùng đồng hành.
Mong rằng doanh nghiệp của bạn cũng sẽ sẵn sàng dịch chuyển để ổn định, giữ vững năng lực cạnh tranh và xây dựng được môi trường làm việc bền vững giữa kỷ nguyên biến động.