TỪ “I” SANG “T”, chuyện lên tầm của người đi làm giỏi

Trong quá trình tư vấn cho hàng trăm tổ chức, tôi đã gặp vô vàn trường hợp người đi làm có chuyên môn cực tốt, nhưng cứ ‘bị kẹt lại’ không lên quản lý được vì những lý do đáng tiếc như  ‘Không lãnh đạo được team’, ‘ khó tương tác hợp tác với team khác’ hay ‘thiếu hiểu biết về chiến lược chung của tổ chức’

Họ là ví dụ điển hình của những "I-shaped talent" - giỏi chuyên môn, nhưng chỉ giỏi trong một ‘chiếc hộp kỹ thuật’ cụ thể.

Thời nay,  Giỏi một thứ giúp bạn có việc. Nhưng chỉ giỏi một thứ ... thì rất dễ bị thay thế. 

Thế giới hiện đại cần những nhân tài có năng lực hình chữ T:  

"T-shaped talent"

Chuyên môn sâu + Hiểu biết rộng + Khả năng học tập liên tục. 

Chỉ khi có đủ tư duy “chiều ngang”,  bạn mới hiểu được cách làm việc với người khác, phòng ban khác để thích nghi nhanh với thay đổi, và… tự tạo cơ hội cho chính mình.

Bạn có thấy nhiều người từng rất thành công, và giờ đã biến mất? 

Theo quan sát của Thanh thì  lý do lớn nhất khiến nhiều nhân tài bị tụt lại, không phải vì họ không đủ giỏi. Mà vì họ đinh ninh rằng mình đã giỏi rồi.

Tư duy "Tôi giỏi rồi" và những thành công sớm là một cái bẫy cực kỳ nguy hiểm.

Nhiều điểm đau trong nhiều tổ chức mà tôi từng tư vấn hay xoay quanh những lãnh đạo đã-từng-rất-giỏi này:

• Họ có xu hướng phủ định những ý tưởng mới, hay chê bai những người trẻ chỉ vì họ chưa nhiều kinh nghiệm.
• Họ yêu cầu người khác học đi, nhưng bản thân thì thiếu mày mò thử ngiệm, vì làm sếp thì rất bận nhưng cái chính là vì sự tự mãn…’tôi giỏi rồi mà’.
• Họ duy trì cách làm cũ vì đó là bí giúp họ thành công, mà quên mất rằng công thức cũ sẽ hết hạn khi bối cảnh thay đổi.

Cứ thế, các lãnh đạo này dậm chân tại chỗ trong khi thế giới đang chuyển động từng ngày. Để  đến một lúc nào đó… bỗng phải hoang mang: “Vì sao mình bị thay thế?”.

Và chính tôi cũng từng suýt rơi vào bẫy ấy. 

Cho đến khi… Covid thay đổi toàn bộ những mảng kinh doanh truyền thống của Anphabe: các sự kiện offline biến mất, ngân sách thương hiệu nhà tuyển dụng của khách hàng teo tóp lại, xu hướng làm việc và môi trường làm việc nhanh thay đổi như chong chóng…

Và tôi nhận ra rằng hơn bao giờ hết, những người làm chuyên môn sâu như tôi và đội ngũ chuyên gia của mình không thể ‘bám víu’ vào việc chúng tôi là những nhà tư vấn thuộc nhóm ‘được trả phí cao nhất’ ở thị trường Việt Nam

Tôi chọn học điên cuồng và không học một mình. 

Tôi cùng team rà soát lại toàn bộ mô hình, thay đổi và nâng cấp thêm khá nhiều năng lực lõi liên quan tới cách thiết kế sản phẩm số, tối ưu nền tảng online để đẩy mạnh phát triển thêm mảng đối tác với LinkedIn, WorkPlace (Meta) mà Anphabe đã may mắn kết nối được trước , tạo ra những giải pháp và giá trị mới tới khách hàng.

Là sếp, nhưng tôi … chủ động cày tài liệu, tự làm bài tập, ghi chú và chia sẻ lại cho team như một học sinh nghiêm túc, kể cả vói những mảng rất mới như A.I vốn là thế mạnh của các bạn trẻ. 

Ngày đầu tự livestream, tôi run như sinh viên bảo vệ luận văn, nhưng vẫn làm. Khi tự học, tự luyên thì giờ cái gì cũng có thể thành ‘chuyện nhỏ’

Điều tuyệt vời là khi mình dẫn thân làm gương, thì người khác cũng dẫn thân theo. 

Chính tinh thần học tập đó đã giúp Anphabe không chỉ sống sót sau đại dịch, mà còn mở rộng hệ sinh thái và nâng tầm vị thế lên nhiều lần trong các cuộc chơi mới.

Bức tranh tương tự cũng đang diễn ra tại các doanh nghiệp khác mà tôi lãnh đạo, nhờ tinh thần không ngừng học tập và dám đổi mới 

NGƯỜI KHÔNG NGỪNG HỌC SẼ KHÔNG BAO GIỜ BỊ BỎ LẠI

Càng ngày tôi càng tin rằng: "Khả năng học tập suốt đời - Lifelong learning chính là siêu năng lực của thời đại này." 

Kỹ năng có thể lỗi thời. Công nghệ sẽ thay đổi. Nhưng người luôn chịu học thì lúc nào cũng có đất để phát triển.

Sự nghiệp của bạn có thể không được giữ bằng danh tiếng cũ, nhưng sẽ được tiếp nối bằng năng lực tiếp thu, thích nghi và phát triển liên tục để trở thành một T-shaped talent ‘khó thay thế’. 

Đừng dừng lại ở cái "giỏi rồi" của hôm qua, mà hãy sẵn sàng học tiếp để đủ tầm cho ngày mai.