Theo nghiên cứu của Giáo sư Dave Ulrich - người được xem là “nhân vật số một thế giới về nhân sự” và là “bộ óc quản trị có ảnh hưởng nhất thế giới”: Lãnh đạo nhân sự hiện đại sẽ hỗ trợ tổ chức được tốt nhất khi làm tốt vai trò “Người điều hướng & phát triển tư duy nghịch lý”.
Vậy “Điều hướng & phát triển tư duy nghịch lý” là gi,̀ và tại sao vai trò này lại quan trọng đến như vậy?
Trong thế giới kinh doanh đầy biến động, các doanh nghiệp thường xuyên phải đối mặt với những vấn đề mang tính “nghịch lý” tưởng chừng không thể hóa giải:
- Khách hàng kỳ vọng sản phẩm phải RẺ hơn nhưng CHẤT LƯỢNG phải cao hơn
- Các sếp thì hay nói nhân viên hãy làm NHIỀU hơn, nhưng tốn ÍT NGUỒN LỰC hơn
- Tổ chức cần thay đổi NHANH hơn nhưng phải BỀN VỮNG hơn
Đây là những thách thức mà tư duy truyền thống "hoặc này hoặc kia" không thể giải quyết được. Tại sao chúng ta phải lựa chọn giữa A HOẶC̀ B khi chúng ta có thể có cả A VÀ B? - Tư Duy Nghịch Lý mà Dave Ulrich đã đề cập chính là như vậy. Đặc biệt ̀ trong thời trường kinh doanh đang không ngừng biến động, Tư duy nghịch lý cũng chính là chìa khóa để doanh nghiệp hóa giải được các mâu thuẫn trong tổ chức,̀ hướng đến thành công bền vững.
Vậy làm thế nào để “Rèn luyện tư duy nghịch lý?
Chỉ nói không nghe có vẻ mơ hồ, sau đây hãy cùng tìm hiểu 5 ví dụ điển hình đến từ các doanh nghiệp đã thành công ứng dụng tư duy nghịch lý trong kinh doanh được vinh danh tại sự kiện VIETNAM EXCELLENCE ® 2023 do Anphabe tổ chức:
1. Cân bằng nghịch lý giữa hiệu suất & an sinh
Nâng cao hiệu suất và đảm bảo an sinh cho nhân viên thường được coi là hai mục tiêu đối lập. Tuy nhiên, tại Suntory PepsiCo Vietnam Beverage (SPVB) và BAT Việt Nam, họ đã chứng minh rằng việc tối ưu hiệu suất không nhất thiết phải gây áp lực cho nhân viên.
Suntory PepsiCo Việt Nam (SPVB)
Để đẩy mạnh tối ưu hóa hiệu suất nhưng vẫn đảm bảo an sinh cho nhân viên, SPVB đã thực hiện các cuộc khảo sát nội bộ và tìm ra 72 quy trình thủ tục phức tạp cần tinh gọn. Ngay sau đó, công ty khởi động 1 dự án “Đơn giản hóa quy trình” với quy mô lớn, đề ra 234 hành động cần thực hiện để cải tiến liên phòng ban, hướng tới mục tiêu Đơn Giản Hóa – Tự Động Hóa.
Nhờ đó, SPVB đã tiết kiệm được hơn 4000 giờ làm việc mỗi năm, đồng thời đạt mức tăng trưởng doanh số gấp đôi & cán mốc 1 tỷ USD cuối năm 2022.
BAT Việt Nam
Ứng dụng hệ thống Viva Insight của Microsoft vào gia tăng hiệu suất và An sinh của nhân viên, phòng nhân sự của BAT Việt Nam đã phát hiện ra khá nhiều ‘điểm mù’ từ thói quen làm việc chưa hiệu quả, từ đó đưa ra các̀ quy định & chính sách mới giúp nhân viên quản lý thời gian tốt hơn:
- Quy định không họp sau 4 giờ chiều; lịch họp không quá 3 tiếng; ưu tiên gửi mục tiêu họp ngay khi set lịch… Kết quả đã tiết kiệm được 63% thời gian lãng phí cho việc họp.
- Ngày “No meeting day” mỗi tháng để nhân viên tập trung vào công việc cần tư duy, và có nhiều thời gian hơn cho gia đình, bản thân.
- Hệ thống nhắc nhở khung giờ vàng làm việc tránh xao nhãng.
- Tạo lịch Gặp mặt 1:1 với line-manager trong năm để tăng cường gắn kết & đảm bảo nhân viên có sự hỗ trợ kịp thời từ sếp.
Amway Việt Nam
Với Amway Việt Nam, quá trình cải thiện hiệu suất đi kèm với việc họ chuyển đổi mô hình kinh doanh một cách căn bản từ các nhóm Bán hàng truyền thống offline sang việc kết hợp xây dựng các Cộng đồng online về Sức Khỏe & Vẻ đẹp. Đây cũng chính là “phễu bán hàng” thông minh giúp:
- Đối tác bán hàng Amway (có thể coi là lực lượng nhân viên mở rông) tiếp cận khách hàng mới hiệu quả, tiết kiệm thời gian.
- Gia tăng An Sinh nhân viên, Hướng đến lối sống vui khỏe & lành mạnh hơn.
- Với những dịch chuyển này cùng hệ sinh thái Thương mại điện tử, doanh số Amway đã tăng gấp 2 lần chỉ trong vòng 3 năm qua.
2. Nâng tầm năng lực nhân viên, sẵn sàng cho “bước đi xa hơn” trong tương lai.
Dù doanh nghiêp thuộc nhóm Cắt giảm, Giữ nguyên hay Gia tăng nguồn nhân lực thì 3 ưu tiên chính của các doanh nghiệp trong quản trị nguồn nhân lực trong giai đoạn này xoay quanh: Tối ưu chính sách lương thưởng (một trong những chi phí lớn nhất của doanh nghiệp), Tái đào tạo kỹ năng quan trọng cho đội ngũ nhân viên và Nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ quản lý
LG Display Việt Nam
LG Display, với hơn 22.000 nhân viên, đứng trước thách thức lớn: làm thế nào để đào tạo 2.000 - 3.000 kỹ sư mới chất lượng mỗi năm nhanh chóng nhưng phải bền vững? Giải pháp của LG Display là một chiến lược đào tạo vô cùng đột phá:
Tâp trung vào 4 lĩnh vực chính kết hợp với đào tạo thực nghiệm, LG Display đã thành công rút ngắn thời gian đào tạo từ 1 năm xuống còn 6 tháng. Đồng thời, việc tăng cường tiếng Anh và tiếng Hàn cho công nhân cũng giúp tăng cường hiệu quả đào tạo. Kết quả? Chỉ với mức đầu tư khiêm tốn mà Trong vòng một năm, LG Display đã tổ chức được 760 khóa học và nâng số kỹ sư đạt chuẩn lên gấp 3.3 lần.
INSEE Việt Nam
Với một hướng tiếp cận rất dài hơi để giải quyết nhu cầu kỹ sư chất lượng cao cho nhà máy lớn nhất đặt tại Hòn Chông – một khu vực xa xôi & tất nhiên rất hiếm nguồn nhân sự chất lượng, INSEE Việt Nam đã chọn một hướng đi khác: đào tạo nhân sự ngay tại địa phương.
Hợp tác với Đại học Kiên Giang, INSEE Việt Nam đã thiết kế một chương trình Dạy Nghề đặc biệt, kết hợp lý thuyết và thực hành, để đầo tạo kỹ năng chuyên môn cho người lao động địa phương̉ . Sau 21 khóa học, chương trình này đã cung cấp 25% số lượng kỹ sư chất lượng cao cho nhà máy, trong đó 15% đủ trình độ để thăng tiến lên vị trí quản lý.
Chương trình đồng thời góp phần nâng cao trình độ dân cư quanh khu vực, tạo ra giá trị xã hội ý nghĩa và bền vững.
Schneider Electric Việt Nam
Tăng trưởng bền vững đang trở thành xu hướng, điển hình tại Schneider Electric Việt Nam với những hành động rất cụ thể. Công ty đặt mục tiêu rất rõ ràng là từ nay đến hết 2025 thì “bền vững” phải trở thành tư duy cốt lõi của ít nhất 90% nguồn nhân lực.
Vì thế họ tổ chức chuỗi MasterClass về Tư Duy Bền Vững rất bài bản, từ việc giúp nhân viên thấy tầm quan trọng & hiểu rõ các mục tiêu bền vững, đến nhận biết được các cơ hội khi theo đuổi chiến lược bền vững & cùng với team Sale giúp khách hàng đồng hành trên hành trình bền vững.
Dược Phẩm Thái Minh
Với đặc thù là một doanh nghiệp trẻ và sở hữu nguồn nhân lực trẻ, đã triển khai những phương pháp đào tạo độc đáo và hiệu quả. Điểm nhấn của chiến lược nhân sự tại Thái Minh là việc tập trung vào phát triển thái độ và bản lĩnh cho nhân viên.
Điều này được thể hiện qua khóa học "Người chuyển hóa - The Transformer", kéo dài 4 tháng dưới sự hướng dẫn trực tiếp của Chủ tịch HĐQT, tạo môi trường "học đi đôi với hành", giúp nhân viên hòa nhập và phát triển 12 nét văn hóa doanh nghiệp, hướng họ trở thành phiên bản tốt nhơn của chính mình.
Ngoài ra, Thái Minh còn tổ chức "Trại Thái Minh siêu đẳng" hàng năm, nhằm mục tiêu rèn luyện bản lĩnh và lòng trân quý cuộc sống cho nhân viên thông qua các thử thách bất ngờ và không được báo trước. Điều này cho thấy Thái Minh không chỉ chú trọng vào việc nâng cao kỹ năng và kiến thức chuyên môn mà còn quan tâm đến việc phát triển nhân cách và tinh thần cho đội ngũ của mình, ngay cả khi tình hình tuyển dụng có những hạn chế.
3. Một tầm nhìn truyền cảm hứng.
Bước đầu tiên của bất kỳ hành trình thay đổi nào cũng bắt đầu với việc truyền thông để chạm tới, & khơi gợi mong muốn thay đổi từ nhân viên. Vậy “truyền sao cho thông”, “nói sao cho chạm”? - Một lãnh đạo giỏi phải là người biết cách truyền thông linh hoạt và hiệu quả trong nhiều tình huống. Đặc biệt là ở giai đoạn khó khăn này, theo khảo sát của Anphabe, phong cách lãnh đạo “Truyền cảm hứng” là kiểu lãnh đạo có tác động tích cực nhất tới Sự nỗ lực và Lòng trung thành của nhân viên.
Nhưng làm sao để truyền cảm hứng? Cùng tìm hiểu cách mà Marico SEA và Highlands Coffee đã làm nhé!
Marico SEA:
Vào 3 năm trước, khi Ông Vaibhav Bhanchawat về tiếp quản, doanh nghiệp khi đó đang đối mặt với nhiều khó khăn về kinh doanh & nhân sự, tốc độ phát triển chậm, thị phần sụt giảm & nhân viên thiếu gắn kết. Việc đầu tiên Ông Vaibhav Bhanchawat làm lúc đó là cùng đội ngũ lãnh đạo vẽ lại một tầm nhìn mới đầy tham vọng:̀ biến Marico SEA “trở thành một trong những công ty FMCG phát triển nhanh nhất Việt Nam”, và kết nối tầm nhìn này với sứ mệnh “Tạo nên sự khác biệt”.
Tầm nhìn này được triển khai với 3 trụ cột tăng trưởng: Đẩy mạnh kinh doanh những sản phẩm cốt lõi, Mở rộng danh mục nhãn hàng & Thực thi bán hàng hiệu quả; cùng 2 “chất xúc tác” là văn hóa vững mạnh & tự động hóa, đơn giản hóa quá trình làm việc đã giúp Marico SEA lội ngược dòng thành công sau 3 năm, với doanh số X-men chạm mức cao nhất trong lịch sử, giữ vững thị phần #1 trong phân khúc sản phẩm dầu gội đầu & lăn khử mùi dành cho nam.
Highlands Coffee
Nói về tầm nhìn lãnh đạo cũng phải kể đến câu chuyện của Highlands Coffee – một Thương hiệu cà phê nổi tiếng rất được ưa thích tại Việt Nam. Khởi nguồn từ giấc mơ của nhà sáng lập - Ông David Thái, một Việt kiều trở về quê hương với khao khát lớn: Mang những gì tốt nhất của Việt Nam đến với Thế Giới. Giấc mơ của ông khi ấy đã truyền cảm hứng cho rất nhiều bạn bè và cuối cùng là toàn bộ đội ngũ nhân viên của Highlands, biến họ thành những người ủng hộ và thực thi viên của tầm nhìn đó.
Dựa trên niềm tin mạnh mẽ vào giá trị văn hóa và sản phẩm của đất nước, Highlands Coffee đã dành 23 năm để khám phá và phát triển, Từ những chuyến đi du lịch đến các danh lam thắng cảnh của Việt Nam, đến quay trở về vùng đất của cà phê để tìm hiểu những công thức cà phê nguyên bản nhất. Kết quả là, Highlands không chỉ tạo dựng được một cộng đồng nhân sự hơn 10,000 người với cùng một tầm nhìn và tình yêu quê hương, mà còn mở rộng ra thế giới với hơn 500 cửa hàng tại Việt Nam và 50 cửa hàng ở Philippines - mỗi cửa hàng là một đại sứ văn hóa, được trang trí mô phỏng lại các nét đẹp thiên nhiên và con người Việt Nam, từ đó thành công “Mang những gì tốt nhất của Việt Nam đến với Thế Giới”.
Có thể thấy, Marico SEA và Highlands Coffee chính là những điển hình nhắc nhở mạnh mẽ về sức mạnh của việc có một hướng đi rõ ràng. Hãy đặt ra một tầm nhìn đầy cảm hứng và truyền nó đến toàn bộ nhân viên. Họ không chỉ là những người thực thi công việc mà còn là những đại sứ thực sự của thương hiệu, đồng hành cùng doanh nghiệp chinh phục mục tiêu xa hơn.
4. Chăm sóc nhân viên.
Trong 8 nhóm năng lực lãnh đạo dựa trên mô hình lãnh đạo 8C của Anphabe, nếu CHANGE MANAGEMENT (Quản trị sự thay đổi) là năng lực được nhóm Quản lý trở lên đánh giá cao, thì ở nhóm nhân viên lại hoàn toàn khác. Khi được hỏi “Anh/Chị kỳ vong nhất năng lực nào ở người lãnh đạo?” thì đa số cấp nhân viên lại chọn CARE (Chăm sóc nhân viên) mới là năng lực quan trọng nhất mà một người lãnh đạo thời nay cần có.
Vậy cụ thể chăm sóc nhân viên là như thế nào? Hãy xuất phát từ những điều cơ bản nhất! Nếu bạn thử bước vào nhà máy rộng 27.000m2 của Spartronics Việt Nam tại Bình Dương thì chắc bạn sẽ rất bất ngờ về sự hiện đại cùng nhiều tiện ích đẳng cấp không thua kém gì một văn phòng của các công ty hàng đầu thế giới. Dù lao động chủ yếu là công nhân nhưng quan điểm của Tổng giám đốc Dũng Trần rất rõ ràng: khi nhân viên vừa làm việc vừa tận hưởng cuộc sống, thì chắc chắn họ sẽ làm việc với hiệu suất tốt hơn nên công ty thể hiện sự quan tâm rất cụ thể bằng cách đầu tư vào môi trường làm việc hàng ngày & các hoạt động hỗ trợ thiết thực về nơi ăn, chốn ở.
Tuy nhiên, đừng nghĩ muốn chăm sóc nhân viên thì cần phải có nhiều tiền. Dưới góc độ cá nhân, giữa con người với nhau, lãnh đạo cũng không thiếu gì cách để ‘chạm đến trái tim nhân viên’. Chẳng hạn, mỗi khi cần cập nhật tình hình kinh doanh ̣hay chia sẻ một thông điệp nào đó với nhân viên, chủ tịch Acecook Việt Nam đã chọn cách gửi nhân viên những bức thư tình ngọt ngào “Love Letter” như dưới đây, thay vì những̀ văn bản hành chính khô khan và kiểu truyền thông trịnh trọng thông thường.
Còn nếu bạn không viết được thư tình ngọt ngào thì cũng không sao, tham khảo thử cách mà VinaCapital đã làm. Là một doanh nghiệp thuộc lĩnh vực tài chính, hẳn VinaCapital ̃ phải rất áp lực để có thể trụ vững trong cơn bão tài chính vừa qua. Tại thời điểm khó khăn ấy, dù bận tối mặt nhưng cả 3 vị lãnh đạo trụ cột của công ty vẫn thể hiện cho nhân viên thấy được thế nào mới là “Làm hết sức – Chơi hết mình”.
- Ông Don Lam – Co-founder & Group CEO của VinaCapital là một người đam mê tennis đã đảm nhận tốt vai trò Champion của CLB Tennis
- CEO Brook Taylor vốn là người mê Ẩm thực sẽ dẫn dắt CLB Ẩm Thực
- Anh Andy Ho - CIO rất hiểu biết về rượu vừa nhậm chức chủ tích CLB rượu vang gần đây…
Hãy nhớ: Vượt qua tiền và những quyền lợi về mặt vật chất, THỜI GIAN mà lãnh đạo dành cho các hoạt động gắn kết với nhân viên chính là thước đo rõ ràng nhất thể hiện sự quan tâm và chăm sóc chân thành của mình!
5. Biến NIỀM TIN thành lợi thế cạnh tranh.
Bạn cho rằng bản chất của "Niềm tin” là gì? - ́Đó là “vượt qua sự nghi ngờ”. Tôi rất thích cách tác giả Stephen Covey định nghĩa "Niềm tin” trong cuốn sách nổi tiếng “Tốc độ niềm tin” của ông: Niềm tin là khi chúng ta lo lắng, nhưng vẫn tin tưởng vào cam kết & ý định của người khác, tin rằng họ có đủ khả năng để biến cam kết & ý định đó thành kết quả. Vì thế cũng theo Stephen Covey, nếu gia tăng được tính Cam kết, Mong muốn hỗ trợ, & có những Năng Lực Phù hợp thì tổ chức sẽ tin tưởng & hợp tác tốt hơn để cùng nhau tạo ra kết quả.
Và Saint-Gobain Việt Nam chính là 1 trong những doanh nghiệp điển hình đã ứng dụng thành công mô hình Cây niềm tin của Stephen Covey vào quá trình xây dựng và củng cố niềm tin trong tổ chức. Bằng cách tổ chức chuỗi các workshop tuyên truyền về “Sức mạnh niềm tin” và các hoạt động thực hành gia tăng niềm tin lẫn nhau, công ty không chỉ nâng cao nhận thức của nhân viên về tầm quan trọng của sự tin tưởng, mà còn trang bị cho họ các kỹ năng cụ thể như: Lắng nghe chủ động; Trách nhiệm và Cải tiến liên tục. Sau gần 2 năm, điểm số nhân viên đánh giá về văn hóa Niềm Tin tại Saint-Gobain Việt Nam đã tăng lên đáng kể, từ 6.9 lên 8.0 điểm, góp phần quan trọng vào thành tích kinh doanh vượt trội của công ty trong năm qua.
Kết:
Tóm lại, quản trị nhân sự trong thời đại mới đòi hỏi người lãnh đạo phải có khả năng linh hoạt, sáng tạo và tư duy nghịch lý. Qua 2 bài viết, chúng ta đã tìm hiểu xong 5 nguyên tắc để áp dụng tư duy này vào quản trị nhân sự thời kỳ mới. Đây không chỉ là bài học từ những doanh nghiệp thành công mà còn là nguồn cảm hứng cho mọi tổ chức muốn tạo ra sự khác biệt và tăng trưởng bền vững. Cùng nhau, hãy biến những thách thức thành cơ hội và tư duy nghịch lý thành nền tảng vững chắc cho sự thịnh vượng của doanh nghiệp và hạnh phúc của nhân viên!
