Trong những năm gần đây, stress không chỉ còn là một từ khóa phổ biến mà đã trở thành một thực trạng đáng báo động đối với sức khỏe tinh thần của người đi làm. Nếu như một thập kỷ trước, người lao động vẫn thường đặt nặng tiêu chí lương thưởng khi lựa chọn và gắn bó với công việc, thì hiện nay, câu chuyện về sự gắn kết đã trở nên sâu sắc hơn rất nhiều. Trong một môi trường làm việc biến động, áp lực cao và luôn đòi hỏi thích ứng nhanh, người lao động không chỉ cần được trả công xứng đáng mà còn cần được chăm sóc về tinh thần, thể chất, sự phát triển nghề nghiệp và hạnh phúc cá nhân.
Theo khảo sát do Anphabe thực hiện từ tháng 5 đến tháng 8 năm 2023, cứ 3 người đi làm thì có 1 người “thường xuyên” cảm thấy stress. Trong một khảo sát khác, có tới 62% nhân viên tại Việt Nam cho biết họ gặp phải áp lực công việc quá mức, trong đó 47% cảm thấy kiệt quệ cả về tinh thần và thể chất. Những con số này không chỉ phản ánh một trạng thái mệt mỏi thông thường mà còn chỉ ra rằng stress đã dần chuyển biến thành “burn-out” – hội chứng kiệt sức nghiêm trọng khiến người lao động mất động lực và khả năng cống hiến.
Sự dịch chuyển trong mong đợi của người đi làm không chỉ là xu hướng, mà là hệ quả tất yếu của sự thay đổi xã hội, đặc biệt trong bối cảnh sau đại dịch COVID-19. Khi những giá trị sống, sức khỏe và mối quan hệ trở thành ưu tiên hàng đầu, người lao động đã và đang tìm kiếm những doanh nghiệp không chỉ là nơi để “làm việc”, mà còn là nơi để “thuộc về”. Từ đây, khái niệm “An sinh toàn diện” không còn là điều xa xỉ hay chỉ dành cho các tập đoàn lớn, mà trở thành một yêu cầu thiết yếu trong chiến lược nhân sự của bất kỳ doanh nghiệp nào.
Từ phúc lợi vật chất đến phúc lợi tinh thần – Doanh nghiệp cần chuyển mình
Báo cáo Xu hướng Nhân tài – 10 năm nhìn lại của Anphabe cho thấy: “An sinh toàn diện” giờ đây là trách nhiệm “must-have” chứ không còn là “nice-to-have”. Người lao động ngày nay kỳ vọng vào một môi trường làm việc giúp họ cân bằng giữa cuộc sống và công việc, nơi họ được ghi nhận, phát triển và cảm thấy hạnh phúc. Một môi trường lý tưởng không đơn thuần chỉ là nơi có lương thưởng cạnh tranh, mà còn là nơi tạo ra những giá trị cảm xúc tích cực, giúp họ cảm thấy được thấu hiểu, quan tâm và hỗ trợ.
Theo nghiên cứu của Anphabe, phúc lợi toàn diện có thể được chia thành 6 nhóm chính: Phúc lợi về thời gian và hỗ trợ làm việc; Phúc lợi cho gia đình; Phúc lợi xây dựng văn hóa doanh nghiệp; Phúc lợi bằng tiền; Phúc lợi về bảo hiểm và sức khỏe; và Phúc lợi đào tạo & phát triển. Đây chính là những “đòn bẩy mềm” giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc hạnh phúc và bền vững.
1. Phúc lợi về thời gian và hỗ trợ làm việc: Linh hoạt để thích nghi
Làm việc linh hoạt (flexible working) không còn là xu hướng mới, mà đã trở thành tiêu chuẩn trong nhiều doanh nghiệp hiện đại. Việc cho phép nhân viên điều chỉnh thời gian và địa điểm làm việc giúp họ giảm căng thẳng, chủ động hơn trong việc quản lý thời gian và duy trì năng suất. Khảo sát của Anphabe cho thấy 68% người lao động đánh giá cao chính sách này. Trong bối cảnh sự mệt mỏi vì di chuyển, kẹt xe, chi phí sinh hoạt tăng cao và yêu cầu chăm sóc gia đình ngày càng nhiều, tính linh hoạt chính là yếu tố giữ chân nhân tài hiệu quả nhất.
2. Phúc lợi cho gia đình: An tâm mới có thể an lòng làm việc
Gia đình là điểm tựa tinh thần của người lao động. Các doanh nghiệp đầu tư vào phúc lợi gia đình như nghỉ phép chăm sóc con cái, nghỉ thai sản dài hơn luật định, hỗ trợ học phí cho con hoặc tư vấn tâm lý cho cả thành viên trong gia đình… sẽ tạo ra sự gắn kết cao hơn. Nhân viên cảm thấy tổ chức quan tâm đến cuộc sống riêng của họ, từ đó xây dựng niềm tin và động lực nội tại mạnh mẽ. Google là một ví dụ điển hình với hệ thống hỗ trợ toàn diện cho cả nhân viên và gia đình họ, không chỉ tăng sự hài lòng mà còn củng cố thương hiệu tuyển dụng.
3. Phúc lợi xây dựng văn hóa: Gắn kết không chỉ bằng công việc
Một nền văn hóa doanh nghiệp tích cực, cởi mở và đề cao sự công nhận giúp nhân viên cảm thấy được thuộc về. Các hoạt động team building, ngày hội gia đình, chương trình "Thank you day", hay các chiến dịch “internal branding” đều đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối cảm xúc. Không khí làm việc tích cực thúc đẩy tinh thần sáng tạo, giảm stress và tăng hiệu quả công việc. Nơi làm việc trở thành cộng đồng chứ không chỉ là nơi “check-in - check-out” mỗi ngày.
4. Phúc lợi bằng tiền: Cần thiết nhưng không đủ
Lương thưởng vẫn là yếu tố quan trọng, nhưng nếu chỉ có thu nhập tốt mà thiếu đi sự công nhận và môi trường phù hợp, nhân viên vẫn có thể rời bỏ. Tuy vậy, các hình thức thưởng như chia cổ phiếu, thưởng thành tích dài hạn, thưởng sáng kiến… lại chính là những động lực dài hạn để gắn bó. Điều quan trọng là doanh nghiệp cần thiết kế phúc lợi tiền tệ phù hợp với kỳ vọng và nhu cầu của từng nhóm nhân viên, thay vì áp dụng một chính sách chung cho tất cả.
5. Phúc lợi bảo hiểm & sức khỏe: Không ai muốn lo toan khi ốm đau
Bảo hiểm y tế mở rộng, khám sức khỏe định kỳ, hỗ trợ chi phí điều trị, chương trình chăm sóc sức khỏe tinh thần, yoga, mindfulness, hoặc hotline tư vấn tâm lý là những yếu tố ngày càng phổ biến trong chính sách phúc lợi. Một doanh nghiệp hiểu rằng nhân viên khỏe mạnh mới là nền tảng cho tăng trưởng bền vững sẽ sẵn sàng đầu tư vào các giải pháp sức khỏe toàn diện, đặc biệt trong thời kỳ hậu đại dịch và khủng hoảng tinh thần lan rộng.
6. Phúc lợi đào tạo & phát triển: Đầu tư vào tương lai lâu dài
Theo LinkedIn Learning, 94% nhân viên sẽ ở lại công ty lâu hơn nếu họ thấy có cơ hội phát triển nghề nghiệp. Đào tạo không còn là hoạt động mang tính chất "tổ chức cho có", mà phải được cá nhân hóa theo lộ trình phát triển riêng của từng nhân viên. Việc cung cấp ngân sách học tập, các nền tảng học trực tuyến như LinkedIn Learning, chương trình mentoring nội bộ hay các khóa học kỹ năng mềm đang được nhiều doanh nghiệp áp dụng để khơi dậy tiềm năng và giữ chân nhân tài.
Hạnh phúc nơi làm việc – chìa khóa của sự bền vững
Nghiên cứu của Anphabe cho thấy, khi nhân viên hạnh phúc tại nơi làm việc, họ sẵn sàng cống hiến gấp 1,7 lần, có tinh thần kiên cường cao hơn 1,8 lần, đóng góp sáng kiến nhiều hơn 2,3 lần và mong muốn gắn bó cao gấp 2,5 lần – ngay cả khi có nơi khác trả lương cao hơn. Những con số này là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của một môi trường làm việc chú trọng phúc lợi toàn diện. Không chỉ dừng lại ở sự hài lòng, doanh nghiệp cần xây dựng một hệ sinh thái phúc lợi mang tính chiến lược và liên tục được cập nhật theo nhu cầu thay đổi của người lao động.
Tạm kết
“An sinh toàn diện” không chỉ là khái niệm mang tính lý tưởng, mà đã trở thành chiến lược sống còn cho các doanh nghiệp trong kỷ nguyên mới. Giữa làn sóng nghỉ việc âm thầm, khủng hoảng sức khỏe tinh thần và cạnh tranh nhân tài gay gắt, doanh nghiệp nào hiểu và hành động vì hạnh phúc của nhân viên, doanh nghiệp đó sẽ giữ được những người giỏi và cùng họ vững bước phát triển dài lâu.
Trích Báo cáo Xu hướng Nhân tài – 10 năm nhìn lại của Anphabe
